نخود بانو

امام علی(ع)

حضرت علی علیه السلام در روز جمعه سیزدهم ماه رجب بعد از سی سال از عام الفیل در درون کعبه معظمه متولد شده اند.^[۳]

به نقل از سعید بن جبیر، از یزید بن قَعنَب: من با عبّاس بن عبد المطّلب و گروهى از قبیله عبد العُزّى، روبه روى کعبه نشسته بودم که ناگاه، فاطمه بنت اسد، مادر امیر مؤمنان، جلو آمد. او در ماه نهم باردارى به على علیه السلام بود و درد زایمانش آغاز شده بود. پس گفت: پروردگارا! من به تو و پیامبران و کتاب هاى آمده از سوى تو، ایمان دارم و سخن جدّم ابراهیم خلیل را تصدیق مى کنم و این که او خانه کُهن و آزاد را [براى عبادت همه مردم ]ساخت. پس به حقِّ بنا کننده این خانه و به حقّ فرزندى که در شکم دارم، زایمانم را بر من آسان گردان! پس دیدیم که پشت کعبه باز شد و فاطمه، داخل شد و از دید ما پنهان گشت و دیوار کعبه به هم برآمد. خواستیم قفل در را بگشاییم؛ امّا گشوده نشد. پس دانستیم که این، امرى از امور خداى متعال است. سپس فاطمه پس از چهار روز بیرون آمد، در حالى که امیر مؤمنان را در دست داشت. سپس گفت: من بر همه زنان پیش از خود، برترى یافتم؛ چون آسیه دختر مزاحم، خدا را پنهانى در جایى عبادت کرد که خدا عبادت در آن جا را جز از روى اضطرارْ دوست نمى دارد، و مریم دختر عمران، درخت خشکیده خرما را تکان داد تا از آن، خرماى تازه بخورد، ولى من به درون خانه حرمتدار خدا رفتم و از میوه ها و روزى هاى بهشتى خوردم.

نام گذاری حضرت

هنگامى که امام علیه السلام متولّد شد، مادرش فاطمه بنت اسد، از سرِ خجسته داشتن نام پدرش اسد، او را «حیدرة» نامید. سپس او و ابو طالب، به الهام الهى توافق کردند که وى را «على» بنامند.

به نقل از فاطمه بنت اسد ـ: من به درون کعبه رفتم و از میوه ها و روزى هاى بهشتى خوردم. پس چون خواستم بیرون بیایم، کسى مرا ندا داد: اى فاطمه! او را «على» بنام که او على (بلند مرتبه) است و خداوندِ علىّ اعلى مى فرماید: «نامش را از نام خود برگرفته ام و به ادب خود، تربیتش کرده ام و بر دشوارى هاى دانشم آگاهش کرده ام. اوست که بت ها را در خانه ام مى شکند، و اوست که بر بام خانه ام اذان مى گوید و مرا تقدیس و تمجید مى کند. پس خوشا به سعادت کسى که دوستش بدارد و اطاعتش کند، و واى بر کسى که سرپیچى اش کند و دشمنش بدارد!».

نام حضرت به زبان های دیگر

امام على علیه السلام می فرمایند:نام من در انجیل، «الیا» و در تورات، «برى ء» و در زبور، «أرىّ» و نزد هندوان، «کبکر» و پیش رومیان، «بطریسا» و نزد پارسیان، «جبتر» و پیش ترکان، «بثیر» و نزد زنگیان، «حیتر» و پیش کاهنان، «بوى ء» و نزد حبشیان، «بثریک» و نزد مادرم، «حیدرة» و پیش دایه ام، «میمون (خوش یُمن)» و نزد عرب، «علىّ» و پیش ارامنه، «فریق» و نزد پدرم، «ظهیر» است.

کنیه ها

امیر مؤمنان، کنیه هاى متعدّدى داشته که مشهورترین آنها «ابو الحسن» است .

براى امام علیه السلام کنیه هاى دیگرى مانند: ابو الحسین، ابو السبطین ،  ابو الریحانتین و ابو تراب هم ذکره شده است.

از روایات، چنین بر مى آید که کنیه «ابو تراب»، محبوب ترین کنیه نزد امام علیه السلام بوده است و هرگاه ایشان را با آن مى خوانده اند، شادمان مى شده است.

لقب ها

امام علیه السلام، القاب و اوصاف بسیارى دارد که هر کدام، اشاره اى دارند به بُعدى از ابعاد والاى علمى، عملى، فرهنگى، اجتماعى، معنوى و سیاسى شخصیت او. بسیارى از این القاب، به روزگار پیامبر خدا(صل الله علیه و آله و سلم) شناخته شده بود، که پیامبر خدا (صل الله علیه و آله و سلم)، امام علیه السلام را بدان ها خطاب مى کرد.

برخى از این القاب چنین اند: «أعلمُ الاُمّة»، «أقضَى الاُمّة»، «أوّلُ مَن أسلَمَ»، «أوّلُ مَن صلّى»، «خیر البشر»، «أمیر المؤمنین»، «إمام المتّقین»، «قائد الغُرِّ المُحَجَّلین»، «سیّد المسلمین»، «سیّد المؤمنین»، «یعسوب المؤمنین»، «الأنزع البطین»، «عمود الدین»، «سیّد الشهداء»، «سیّد العرب»، «رایة الهدى»، «باب الهدى»، «حَیدر»، «المرتضى»، «الولىّ» و «الوصىّ» و.....

در میان القاب على علیه السلام، دو لقب از بقیه مشهورتر است:

• امیرالمؤمنین :

لقب «امیر المؤمنین»، ویژه على علیه السلام است و دیگرى را با این لقب یاد کردن، شایسته نیست. بر اساس متون مختلف روایى که بخشى از آنها پس از این مى آید، حتّى سایر امامان معصوم علیهم السلام را نیز نمى توان با این عنوان، یاد کرد.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله:آن گاه که شبانه به آسمان برده شدم و میان من و پروردگارم فاصله اى جز به اندازه دو سرِ کمان یا کمتر از آن نبود، پروردگارم آنچه که باید به من وحى کند، وحى کرد و سپس فرمود: «اى محمّد! به على بن ابى طالب، امیر مؤمنان، سلام برسان، که پیش از او هیچ کس را به این نام ننامیده ام و پس از او نیز کسى را به این نام نمى نامم».

• وصی :

این عنوان، در همان روزگاران حیاتِ پیامبر خدا چنان براى على علیه السلام مشهور بود که دور ونزدیک، و دوست و دشمن، از این عنوان مولا آگاهى داشتند.